Norgga Sámiid Riikasearvvi luohttámušolbmot leat dál čoahkkanan Skáidái Fálesnuori suohkanis. Bearjadaga lei ságastallan veahkaválddálašvuođafáttá birra Sámis.
Sámediggeráđđelahttu Mikkel Eskil Mikkelsen jođihii ságastallama, mas lei fáddán veahkaválddálašvuohta Sámis.
– Ságastallan veahkaválddálašvuođa birra lea dat deháleamos maid mii sáhtiimet dahkat, sihke sámeservodahkii ja siskkáldasat NSR:i. Mii dán láhkai čuvget dehálaš fáttá, olbmot leat rahpasit muitalan almmolaččat maid leat vásihan. Min ovddasvástádus lea čuovvulit ja láhččit dákkár debáhta servodahkii, vai olahat rievdadeami sámi servodagas, dadjá Mikkel Eskil Mikkelsen.
Beahttán sin
49 proseantta sámi nissonolbmuin Norggas leat gillán veahkaválddi dahje vearredaguid, čájehit logut raporttas maid Norgga našuvnnalaš olmmošvuoigatvuođaásahus (NIM) lea almmuhan.
Go veahkkeapparáhta ii doaimma, de sáhttá dat dagahit ahte sámi nissonolbmot eai oaččo dan veahki masa sis lea vuoigatvuohta.
Raporttas čujuhuvvo ahte veahkaválddálašvuohta sámi guovlluin sáhttá leat dagahan sohkabuolvvaid dáruiduhttinpolitihkkii.
– Lea nu ahte 49 proseantta sámi nissoniin leat vásihan veahkaválddálašvuođa, albmát ja mánát maid vásihat. Dalle leat olbmot min servodagas gean mii eat nagot suodjalit, mii leat sin beahttán, dadjá Mikkel Eskil Mikkelsen.
Tabu
Nasjonala joavkopsykiatriija buohccedivššára Hanne Svinsås Magga mielas lea buorre go NSR vuoruha dán fáttá birra ságastallat.
– Veahkaválddálašvuohta lea okta daid stuorámus ja deháleamos fáttain, ja dat lea tabu Sámi servodagas. Lea buorre go stuorra organisašuvnnat leat fuobmán ahte dá lea váttisvuohta maid fertejit duođalaččat váldit ja čuvgehit, lohká Magga.
Son muitala ahte sámi almmáiolbmot maiddái vásihit veahkaválddálašvuođa.
Ii galgga jávohuhttit
Hanne Svinsås Magga lohká dehálažžan ságastallat veahkaválddálašvuođa birra lagas birrasis.
– Lea dehálaš vai šaddá álkit hállat dan birra. Váttisvuohta ii sáhte čihkkojuvvot, dalle ii olle gosage, dadjá Magga.
Son muitala buohkat dovdet gean nu gii lea vásihan veahkaválddálašvuođa, dahje muhtima gii dahká dákkár dagu.
