Sámediggeráđđi vuorjašuvvá stuorra boraspirevahágiid geažil boazoealáhusas. Sámediggeráđi lahttu Berit Marie Eira oaivvilda ahte dilli lea gierdameahttun ja dáhttu stáhta guohtonealáhusaid vuoruhit.
Boazoealáhus raportere fas stuorra váttisvuođaid birra go goaskin goddá misiid.
Sámedikki dievasčoahkkin, Sámedikki eanetlohkojoavku ja Sámediggeráđđi, leat lohkameahttun gerddiid dáhtton eiseválddiid álggahit doaibmabijuid mat eastadivčče vahágiid maid goaskimat dagahit, muhto maid stáhta ii leat čuovvulan.
– Boraspirevahágat mielddisbuktet stuorra ekonomalaš ja psyhkalaš nođiid boazoeaiggádiidda. Dál lea guottetáigi álgán ja mii oaidnit dađi bahábut seammalágan dili go ovddit jagiid. Muhtun guottetguovlluin lea heahtedilli, ja boazobargit leat heađástuvvan. Mun ádden sin frustrašuvnna ja go dovdet eiseválddit badjelgehččet sin, dadjá Berit Marie Eira preassadieđáhusas.
Maŋidit gonagasgoaskin-báhčima
Dálkkádat- ja birasdepartemeanta sáddii gulaskuddamii juo 2017:s rievdadusevttohusa boraspireláhkaásahussii, mii earret eará sisttisdoallá ahte lea lohpi ovdal vaháguhttima gonagasgoaskima báhčit guovtti prošeaktaguovllus: Fosenis Trøndelágas ja Romssa fylkkas.
Fargga guokte jagi maŋŋá lea prošeakta álggahuvvon Fosenis, muhto almmá báhčima haga ovdal vaháguhttima, mii lei stuorradiggemearrádusa oassin.
Sámediggeráđđi lea dál oalát dolkan ollu maŋidemiide.
– Lea ártet go stáhta ii doahttal iežas mearrádusaid. Geahččalanortnegat Fosenis ja Romssa fylkkas gal geahnohuvvet jus gonagasgoaskima báhčin ii galgga leat mielde. Dat buktá negatiiva váikkuhusaid sámi guohtonealáhusaide gonagasgoaskima boahttevaš hálddašeamis, dadjá ráđđelahttu.
Sámediggi lea ollu gerddiid čujuhan ahte ferte viiddidit vejolašvuođa sámi guovlluin goaskima báhčit.
Dál lea hui váttis oažžut lobi gonagasgoaskima báhčit, earret eará danne go boraspireláhkaásahusas čuožžu ahte gonagasgoaskima báhčin galgá guoskat dihto indiviiddaide.
Gáibida goaskinmáddodaga geahpeduvvot
Ráđđelahttu galgá dán jagi geassemánu 11. beaivvi deaivvadit Dálkkádat- ja birasministariin, ja dalle áigu gáibidit ahte gonagasgoaskima báhčin dallánaga váldojuvvo geahččalanortnegiidda mielde.
– Mun áiggun maid muitalit ahte maiddái eará guovlluin gos goaskimat dagahit stuorra vahágiid sihke sávzzaide ja bohccuide, lea dárbu farggamusat álggahit doaibmabijuid mat geahpedit goaskinmáddodaga, dadjá Eira.
Boazodoallu čujuha maid dasa ahte goaskinmáddodat lea ollu stuorábut go logut muitalit maid eiseválddit geavahit.
Sámediggi lea 2016 rájes deattuhan man deaŧalaš lea boraspirehálddašeamis váldit mielde boazoealáhusa árbedieđu.
Sámediggi lea ovttas Birasdirektoráhtain ja Norgga Boazosápmelaččaid Riikkaservviin (NBR) earret eará lágidan seminára sámi árbedieđus boazodoalu ja boraspiriid birra.
– Mus leat stuorra vuordámušat dán barggu joatkimii, loahpaha Berit Marie Eira.
