Deike manná Finnmárkku buoremus vázzinbálggis

Vuoiti galgá gilvalit superfinálas Bergenis, bálgákonferánssas njukčamánu 2019:s gos nammadit Norgga buoremus vázzinbálgá.

Borras Vestre lea várri mas lea várddus Álttávutnii  ja Fállejohkii. Doppe sáhttá leat garra dálki bajimus čohkain, muhto bálgá guora leat muhtin vuogas bisá­nastinbáikkit.

Meahccebálggis vuolgá Álttás ja lea boares poasta­luodda mii manná Skuvvanvárrái.

Rukses ja alit bálggis

Jus áigu, de sáhttá čuovvut bálgá viidáseappot Stuora Borrasii mii lea 558 mehtera ábi bajábealde. Vuosttaš guokte kilomehtera bálgás lea seammá bálggis go dat gohčoduvvon «Folkestien» mas leat rukses mearkkat.

Bálgá luoddaearus lea mearka, ja dakko lea maid vuoiŋŋastansadji. Folkestien manná gurut guvlui ja viidáseappot vulosguvlui Nerskogen IL registrerenkássa lusa, mii lea Skogvannet lahkosis. Folkestiena lea Álbmotdearvvaš­vuođa našunálasearvi, Álttá Helse­lag ja Nerskogen IL, ráhkadan. Nubbi bálggis mas lea alit ivdni, manná viidáseappot várrečohkkii. 

Ádjána sullii guokte diimmu vázzit bajás, ja lea 4 kilomehtera guhkes mátki, čilge Finnmárkku fylkkagielda preassadieđáhusas.  

Várrečohkas lea girji masa čálistat nama, ja mas sáhtát vuoitit juoidá go vázzináigodat loahpahuvvo. Várrečohkka lea maid okta dain logi čohkain Álttás, masa ávžžuhit olbmuid vázzit.

Álbmot ja fágajury ovtta oaivilis

Finnmárkku fágajurys lea seamma boađus go álbmotjurys go lohket ahte «Vestre Borras» Álttá suohkanis lea buoremus vázzin­bálggis Finnmárkkus. Fágajury lea addán ollu čuoggáid  «Vestre Borrasii».

Eavttut gilvvus leat ahte vázzin­bálgái galgá leat addon ruhta­deapmi «Turskiltprosjektet i Finnmark» bokte.

Bálggis galgá leat doppe gos olbmot orrot ja vánddardit, ja galgá čađahuvvot doaibma- ja márkanastindoaibma dan ovddas. Bálgás galgá leat bisánanbáiki lahkosis. Das galgá leat vásáhuskvalitehta, luondu-, kultuvra-, dahje luonddukvalitehta mii dahká bálgá geasuheaddjin. 

Rámida Álttá

Fágajurys ledje Trine Vekseth Gjensidigestiftelsen, Robert Greiner Finnmárkkuopmodagas ja Juli-Anne Staven Finnmárkku fylkka­gielddas.

Lea buorre go mearkkašupmi addo vázzinbálgá ovddas mii lea Álttás, lohká Juli-Anne Staven preassa­dieđáhusas. 

– Áltá lea bures bargan máŋga jagi oažžut bálgáid ja mátkkiid  buorebun ja olámuddun eatna­siidda. Sii barget hirbmat buori barggu, joatká Staven.

 Vázzingeaidno­prošeakta

Gjensidigestiftelsen ja fylkka­gielddat leat ovttasbargan doarjja­ortnegiin riikkadásis mii guoská vázzingeaidnoprošeavttaide, ja doarjjaortnet lea suohkaniid­da, eaktodáhtolaš servviide ja joavkkuide.

Mihttu lea gilkorastit bálgáid ja vázzinmáđijaid mat leat čoahkke­báikkiid ja gávpogiid lahkosis.

Gjensidigestiftelsen ja riikka fylkka­gielddas lea oktasaš čuolá­dat­sátni «dál galgá merkejuvvot miehtá riikka».

Dat 100 miljovnna maid leat juolludan 2014 rájes, de gilkorastet ja merkejit badjelaš 40 000 kilomehtera bálgáid ja lahtuid, mii lea seamma guhku go ekváhtora birra, čállá fylkkagielda preassa­dieđáhusas. 

Merkennjuolggadusat

Vázzinluottat mat ožžot doarjagiid čuvvot našunála njuolggadusaid movt merke, gilkorastá ja movt gradere bálgá. Dat boahtá ovdan Merkengiehtagirjjis maid Norgga turistasearvi, Olgostallanráđiid Riikkalihttu ja Innovašuvdna Norga lea ráhkadan.

Buot gilkoriin lea doaibmamearka ja muhtun bálgát leat ivnniid mielde, nu go ruoná mii lea álkimus, alit, ruoksat ja čáhppat mii lea váddáseamos dahje losimus.

Finnmárkkus lea juolluduvvon guhtta miljovnna ruvnno vai Finnmárkulaččat ja earát besset vánddardit oadjebasat bálgáid mielde olles fylkkas, čállá fylkka­gielda preassadieđáhusas.