-Almmuhus-
KULTUVRAAlmmuha novealla mas lea ivdnás ja rikkis giella

Almmuha novealla mas lea ivdnás ja rikkis giella

-

-

Niilo Aikio noveallain muitaluvvo Deanuleagi ja Buolbmátjávrri báikkálašhistorjái ja árbedihtui gullevaš áššiin ja bargovugiin, maid boares olbmot dušše muitet.

Girjji noveallat muitalit nuorra gándda eallimis Buolbmatjávrri gilážis. Girječálli Niilo Aikio lea ieš Nigá láhkái vásihan mánná- ja nuorravuođaset Buolbmátjávrris, nuba girjji máidnasiin lohkki oažžu duohta gova vássán áigái ja diliide.

 

Niilo Einari Marenius Aikio – Jávrri-Juhán Niillas

Niilo Einari Marenius Aikio – Jávrri-Juhán Niillas

Girječálli
Riegádan 20.4.1938 Deanus
Ássá Ohcejogas

 

Dáiddalaš doaimmat:
• Eváhkkomuitalusat 6 h –kaseahttaráidu 1996
• Boaldimis báhtui, mo sámit vásihedje eváhkkoáiggi (Davvi girji 1998)
• Liekkejä pakoon – Boaldimis báhtui -girji suomagillii (SKS 2000)
• Dánsa birui 1 –romána (Davvi girji 2014)
• Tanssi paholaiselle 1 – Dánsa birui -romána suomagillii (Nema 2015)
• Niga 1 -noveallačoakkáldat suomagillii (Nema 2015)
• Nigá 1 -noveallačoakkáldat davvi-, anáraš- ja nuortalašgillii (Sámediggi 2016)

 

 

• Árbevirolaš meahcce- ja guollebivdi 1957-

• Huksenávdnasiid gávpejas 1968-1984

• Sámiráđi gaskaboddosaš čálli 1985-1986

• Čállán artihkkaliid Sámi Áigái, Áššui ja Min Áigái 1980-1990-logus

• NRK Sámi rádios freelancerin 1988-2014

• Doaimmaheaddjin YLE Sámi radios 1989-2001 ja freelancerin 2001-2014

• Girječálli 1997-

Ivdnás ja rikkis giella

Sámi kulturárbbi sirdin buolvvas nubbái lea dán girjji guovddáš ulbmil, man leat geahččalan ollašuhttit maid govaiguin. Niilo Aikio noveallain muitaluvvo Deanuleagi ja Buolbmátjávrri báikkálašhistorjái ja árbedihtui gullevaš áššiin ja bargovugiin, maid boares olbmot dušše muitet. Danin lea dehálaš, ahte áššit ja detáljat leat muitaluvvon riekta. Dát mihttomearri lea gáibidan čállis ja govvideaddjis čavga ovttasbarggu.


Girječálli Niilo Aikio lea gearggus almmuhit ođđa girjji ovdal juovllaid. Preassagovva.

Ivdnás, rikkis gielainis Aikio lokte lohkki čalmmiid ovdii jáhkkemeahttun ja gelddolaš dáhpáhusaid. Bivdui ja šibitdollui gullevaš doaimmaid Aikio govvida dárkilvuođain ja áššedovdamušain.

 

Skábmaseavdnjadasas gitta gaskageasi ijahis idjii

Govvadáiddár Marketta Nilsena lea álo geasuhan sápmelačča máhttu heivehit iežas eallima ja birgejumi lundui, almma dálá olbmo mihtilmas bákku dušše geavahit buot alcces buorrin. Beaivválaš doaimmaid ja eallima eavttuid leat mearridan beaivváža ja mánu čuovgga meari molsašuddama. Nilsena govat mieđuštit máidnasiid miehtá jagi skábmaseavdnjadasas gitta gaskageasi ijahis idjii.

 

Govvida gánddaid eallima

Oahpahus barggustis Nilsen muitala máŋgii ohcan duššáš gáldomateriálaid, mat movttiidahttet Davvi-Suoma nuoraid, geat leat easkka oahpan lohkat. Eandalii gánddat leat dávjá duššástuvvan lohkamii, go eai gávdno girjjit mat muitalit sin iežaset máilmmis.

– Mun dihten, ahte máŋgasat sis beare vurde, ahte skuvlabeaivi nohká ja sii besset guollebivdui dahje meahccái ja duoddarii. Niilo Aikio Nigá-bánne bargguin ja buđaldusain muitaleaddji noveallat leat boahtán dego diŋgojuvvon deavdit dán guoros saji, Marketta Nilsen dadjá.

 

Almmustahttindoalut Anáris

Sámediggi almmustahttá davvi-, anáraš- ja nuortalašgielaide Niilo Aikio – Jávrri – Johan Niillasa – «Nigá 1» noveallačoakkáldaga, masa govaid lea ráhkadan Marketta Nilsen.

Anárašgillii noveallaid lea jorgalan anárašgiellameašttir, gudnedoavttir Matti Morottaja, ja nuortalašgillii fas sámedikki prošeaktabargi Raija Lehtola.

Sámegielat girjjiid almmuhandilálašvuohta dollojuvvo Anáris Sámekulturguovddáš Sajosis duorastaga 15.12.2016. Ohcejohkalaš nuorat lávlot, ja “Máinnasbottus” Irene Länsman ovdanbuktá Nigá -máidnasa.

-Almmuhus-